Χαρακτηριστικά και Σκοπός

Το Εργαστήριο Ανάπτυξης της Δημιουργικότητας ιδρύθηκε το 2017 (ΦΕΚ 2882/Β/21-8-2017). Σκοπός του είναι η μελέτη και η εφαρμογή των αρχών της δημιουργικής επίλυσης προβλημάτων και της πρωτοτυπίας σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας, και ιδιαίτερα στην εκπαίδευση. Ειδικότερα, ασχολείται με τη μελέτη της δημιουργικής σκέψης στο σύστημα της εκπαίδευσης και πώς η υψηλή δημιουργική σκέψη, σε συνδυασμό με την υψηλή νοημοσύνη και τα υψηλά κίνητρα για επίτευξη στόχων διαμορφώνουν τις αναγκαίες προϋποθέσεις για την παραγωγή εξαιρετικών επιτευγμάτων. 

Το Εργαστήριο δημιουργήθηκε με αφορμή τα παρακάτω: Το σημερινό ελληνικό σχολείο περιορίζεται στην καλλιέργεια και αξιοποίηση, κυρίως, των μη παραγωγικών λειτουργιών του νου, της παθητικής πρόσκτησης γνώσεων και της μηχανιστικής απομνημόνευσης, παραμελώντας σημαντικά την κριτική συλλογιστική και την ανάπτυξη της δημιουργικής σκέψης.  Αρνητικό αποτέλεσμα αυτής της μονόσημης πρακτικής είναι, όπως έχουν δείξει έρευνες από το τέλος της δεκαετίας του '70, ότι τα παιδιά, περίπου στη Δ΄ δημοτικού, παρουσιάζουν δραματική έκπτωση των πάσης μορφής δημιουργικών τους ικανοτήτων. Μια από τις αρνητικές συνέπειες της πρακτικής αυτής είναι η τυποποιημένη μάθηση αντί της δημιουργικής μάθησης, σε συνδυασμό με τη συναισθηματική  αποεπένδυση των μαθητών προς τις μαθησιακές διαδικασίες του σχολείου. Μία επιπλέον αρνητική επίπτωση, όπως φαίνεται σε έρευνες από το 2000 και μετά, αφορά στις περιπτώσεις  των «χαρισματικών και ταλαντούχων» μαθητών, οι οποίοι αγνοούνται συστηματικά,  παραμελούνται οι διαφορετικές τους ανάγκες, σε σύγκριση με αυτές του μέσου μαθητή, και ωθούνται σε εκπαιδευτικές διεργασίες που δεν αξιοποιούν το εξαιρετικό δυναμικό τους αλλά το υποβαθμίζουν ή το ακυρώνουν. 

Το Εργαστήριο Ανάπτυξης της Δημιουργικότητας μελετάει τις διαφορετικές ανάγκες και τις ποικίλες δυνατότητες για δημιουργία των μαθητών και προτείνει πρόσφορους τρόπους για την εισαγωγή διαδικασιών ανάπτυξης της δημιουργικής σκέψης στη σχολική ζωή, καθώς και την ενεργοποίηση των δημιουργικών ικανοτήτων των παιδιών, των εφήβων και των νέων ενηλίκων (π.χ. των φοιτητών). Μελετάει επίσης διαδικασίες έγκαιρης επισήμανσης της υψηλής δημιουργικότητας, της χαρισματικότητας και των ποικίλων ταλαντούχων συμπεριφορών των μαθητών στο χώρο της εκπαίδευσης, στην προσπάθεια διευκόλυνσης, ενίσχυσης και αξιοποίησής τους, προς όφελος όλων των εμπλεκομένων, δηλαδή των μαθητών ατομικά, της σχολικής τάξης ως ομάδας, της σχολικής μονάδας. Τέλος, εστιάζει στη δημιουργική συνεργασία του σχολείου με την οικογένεια, στην προσπάθεια παροχής όλων των δυνατών ευκαιριών αναγνώρισης, διευκόλυνσης και ενίσχυσης του υψηλού δυναμικού των μαθητών σε οποιοδήποτε τομέα εφαρμογής της μάθησης.

Από το Σεπτέμβριο 2016, το εργαστήριο είναι μέλος του European Talent Support Network.